Wolontariat, czyli wg Wikipedii dobrowolna, bezpłatna, świadoma praca na rzecz innych lub całego społeczeństwa, wykraczająca poza związki rodzinno-koleżeńsko-przyjacielskie, ma bardzo duży wpływ na to, jak potem odnajdziecie się na rynku pracy. A dlaczego? Już wyjaśniam.

Poznajecie siebie

Już sam fakt, że wybraliście ten, a nie inny wolontariat, dużo o Was mówi. Zastanówcie, się, jakie Wasze cechy charakteru, temperamentu, jakie zdolności, potrzeby, czy inne elementy, zdecydowały o tym, że wybraliście właśnie schronisko dla zwierząt, Szlachetną Paczkę, Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy lub cokolwiek innego, bo wolontariatów jest wiele.

Dodatkowo, już w trakcie realizowania pracy w ramach wybranego wolontariatu, także dowiadujecie się o sobie mnóstwa rzeczy, na przykład – czy wolicie pracować w zespole, czy jednak solo, czy lubicie być w ruchu, czy bardziej stacjonarnie, czy jesteście asertywni, czy potrzebujecie nad tym popracować, czy jesteście bardziej liderem, organizatorem, wykonawcą, czy pomysłodawcą, czy bliżej Wam do kreowania, czy do analizowania. Przykłady można mnożyć prawie w nieskończoność. Ta wiedza na temat samego siebie jest bezcenna przy każdym kolejnym namyśle nad dalszą drogą edukacyjno-zawodową, przy każdym etapie, kryzysie i wątpliwości.

Poznajecie nowych ludzi

W trakcie wolontariatu możecie poznać nowych ludzi, którzy wszyscy razem i każdy z osobna, wniosą coś ciekawego, nowego do Waszego życia. Każdy spotkany człowiek to jakaś lekcja o nas samych lub o świecie. Obserwujcie, analizujcie swoje reakcje i zachowania, wyciągajcie wnioski. Ludzie to doskonałe źródło wiedzy o sobie – np. kto mi odpowiada, z kim najlepiej się dogaduję, a z kim nie i dlaczego.

To jest też dobry moment na przykład na doświadczenie sytuacji związanych z przyjmowaniem poleceń, instrukcji, czasem słuchaniem krytyki, robieniem czegoś, czego nie lubi się robić w danej chwili, czy konfliktami. No i oczywiście z niektórymi zaczniecie się przyjaźnić, spęczać razem czas, wymieniać doświadczeniami, kontaktami i informacjami.

Wzmacniacie się

Praca (na razie na zasadzie wolontariatu) ogólnie wzmacnia psychicznie – wiecie o sobie więcej, znacie się lepiej, poznajecie nowych ludzi, uczycie się radzić sobie w nowych, nie zawsze komfortowych sytuacjach, jesteście lepiej zorganizowani – trzeba przecież pogodzić szkołę, dojazdy, inne obowiązki z wolontariatem. Wolontariat pozwala poczuć, że czas jest wartościowy, nie przelatuje między palcami. Robicie coś ważnego. To wzmacnia poczucie własnej wartości, daje poczucie sprawczości, skuteczności i dobrze działa na pewność siebie.

Na pewno każdy z Was doświadczył tego ciepełka w okolicach serca, tej dumy w klatce piersiowej, lekkości w chodzie, po bezinteresownym zrobieniu czegoś dobrego dla kogoś, udzieleniu pomocy, czy choćby zapytaniu „czy wszystko dobrze?”.

Już nie wspominając o wymiernych korzyściach

Istnieją również konkretne korzyści płynące z wolontariatu – na przykład dodatkowe punkty na świadectwie, które mogą czasem zaważyć na tym, czy dostaniecie się do wymarzonej szkoły, czy nie (to do Was drogi gimnazjaliści w drugich i trzecich klasach). Wolontariat jest również cenionym przez potencjalnych pracodawców punktem w CV. Świadczy o otwartości na drugiego człowieka, na problemy społeczne, o ciekawej osobowości, empatii, czy dobrej organizacji.

Pamiętajcie też, że im szybciej zmierzycie się ze środowiskiem jakiejkolwiek pracy, ze wszystkimi związanymi z tym sytuacjami - bo trzeba zadzwonić, spytać, załatwić, dojechać, przekonać do siebie, wywiązać się, poradzić z konfliktem itd., tym łatwiej będzie Wam potem szukać pracy i dobrze w niej funkcjonować. Osoby, które ten moment odwlekają mają ogromny problem z wejściem na rynek pracy. Często cierpią na depresję i stany lękowe, boją się dorosłego życia i opuszczenia domu rodzinnego. To z kolei powoduje narastające niezadowolenie z siebie, myśli typu "do niczego się nie nadaję", "nie dam sobie rady". Coraz trudniej wydostać się potem z takiego błędnego koła. Działajcie!

Kto może być wolontariuszem

Każdy, bez względu na wiek, płeć i inne kwestie, może zostać wolontariuszem. Nie każdy wolontariat jest jednak dla każdego. Przepisy wymagają na przykład, żeby do placówek wychowawczo-opiekuńczych (czyli praca z dziećmi) zgłaszali się wolontariusze pełnoletni. Osoby niepełnoletnie chcące podjąć pracę na zasadzie wolontariatu, muszą mieć pisemną zgodę rodziców.

"Nie ma ściśle określonych wymagań dotyczących wykształcenia, chociaż Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie wymaga, aby wolontariusz posiadał kwalifikacje niezbędne do wykonywania określonych usług oraz spełnił inne warunki obowiązujące w danym miejscu pracy wolontarystycznej, takiej jak: badania lekarskie czy kursy. Najważniejsze są chęci, a także odpowiednia wiedza, przygotowanie i zdolności potrzebne do wykonywania określonej pracy wolontarystycznej. W praktyce wymogi wobec wolontariusza określa osoba kierująca organizacją lub osoba zajmująca się w organizacji współpracą w wolontariuszami (koordynator). To one oceniają kwalifikacje kandydata i decydują o jego zaangażowaniu. Mogą przy tym kierować się przepisami szczegółowymi bądź wewnętrznym regulaminem organizacji (red. www.wolontariat.ngo.pl).

Jak szukać wolontariatu

Najpierw dobrze jest określić mniej więcej, jakiego rodzaju wolontariat Wam pasuje, czyli zadać sobie pytania: czy wolę pracować z dziećmi, czy z osobami starszymi, czy wolę wykonywać prace biurowe, z kim łatwiej nawiązuję kontakt, czy lubię działać zespołowo, czy indywidualnie. Warto też określić, ile czasu jesteśmy w stanie poświęcić na wolontariat. 

Następnie można zacząć poszukiwania od rejonowego Ośrodka Pomocy Społecznej lub zasięgnąć informacji w urzędzie miasta. Istnieją również strony poświęcone wyłącznie wolontariatom, zawierające informacje, gdzie, kogo i do czego potrzebuje dana organizacja. Jeżeli dokładnie wiecie, co chcecie robić, wtedy sprawa jest prosta - szukacie fundacji lub stowarzyszeń, które zajmują się daną tematyką i tam bezpośrednio pytacie, czy jest potrzebny wolontariusz. Na stronach fundacji, hospicjów i innych instytucji są zresztą bardzo często zakładki pod tytułem Wolontariat.

A zatem do dzieła!

Monika Crook

Doradca zawodowy, pedagog, coach